باز پس گیری مقالات منتشر شده

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره سیزدهم، شهریور 1393، 496-495       باز پس گیری مقالات منتشر شده Retraction of the published articles       محسن رضائیان[1] M. Rezaeian     بازپس‌گیری (Retract) مقالات منتشر شده زمانی رخ می‌دهد که مجله‌ای به علتی که بعد از چاپ یک مقاله مشخص می‌گردد، در اطلاعیه‌ای اعلام می‌نماید که مقاله چاپ شده را باز پس گرفته است. شواهد نشان می‌دهند که اغلب موارد بازپس‌گیری مقالات به علت خلاف کاری های پژوهشی (Research misconduct) رخ می‌دهد و فقط علت 11% بازپس‌گیری مقالات، خطاهای واقعی است ]1[. همچنین، شواهد نشان می دهند که متأسفانه میزان بازپس‌گیری مقالات در حال افزایش است. در حالی که در سال 1980 میلادی، فقط کمتر از 5 مقاله به ازاء هر 100000 مقاله منتشر شده بازپس‌گرفته می‌شدند، در سال 2011 میلادی این رقم به 35 مقاله به ازاء هر 100000 مقاله منتشر شده رسیده است ]1[. چنین افزایشی سبب شده است که وبگاه مشخصی به نام Retraction watch  و با آدرس (http://reteractionwatch.com) طراحی و در اختیار جامعه بین المللی دانشمندان قرار گیرد تا آن‌ها نه تنها با مقالات بازپس گرفته شده، بلکه با دلایل این بازپس‌گیری نیز آشنا شوند. برای جامعه دانشمندان ایرانی به خصوص پژوهشگران جوان، آشنایی با این وبگاه، مقالات بازپس گرفته شده و دلایل بازپس‌گیری مقالات می‌تواند بسیار مفید و آموزنده باشد. همچنین، پژوهشگران ایرانی باید نهایت دقت را به کار ببندند تا در مطالعات خود از استفاده و استناد به مقالات بازپس‌گیری شده اجتناب نمایند. چرا که متأسفانه شواهد نشان می‌دهند که مقالات بازپس‌گرفته شده ممکن است برای سال‌های متمادی و به اشتباه مورد استفاده و استناد قرار گیرند ]2[.     References [1] Grinensen ML, Zhang HA. Comprehensive survey of retracted articles from the scholarly literature. PLoS ONE 2012 7: e44118. [2] Korpela KM. How long does it take for the scientific literature to purge itself of fraudulent material? The Breuning case revisited. Curr Med Res Opin 2010 26: 843-7.     [1]- استاد گروه آموزشی پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان  تلفن: 34264003-034، دورنگار: 34255209-034، پست الکترونیکی: [email protected]